مدل های فرآیند استراتژیک (جلسه ۵)

در این جلسه از سری آموزشهای مدل های فرآیند استراتژیک به ادامه مبحث کاربرد زبان BPMN در سطح اول از چهارچوب کاموندا میپردازیم.

رخدادها و دروازه‌های رخداد محور

✔ در سطح ۱ به شما پیشنهاد می‌کنیم که از رخدادهای آغازین و پایانی جهت نشانه‌گذاری رخدادهای ابتدایی و انتهایی استفاده کنید. ضمن اینکه میتوانید از این نمادها نیز چشم پوشی نمایید.

 در این حالت مدل فرایند استخدام مانند شکل زیر خواهد بود.

✔از این طریق نمودار فشرده‌تر خواهد بود. اما دیگر نمیتوانیم ببینیم که از چه طریق مدل تحریک میشود و چه چیزی در انتها به عنوان موقعیت پایانی اتفاق خواهد افتاد.

رخدادهای میانی برخلاف رخدادهای ابتدایی و آغازین اغلب یک توضیح کاملی را می‌طلبند. برای مثال رخداد میانی وارد شونده بدان معنا است که فرایند در این جایگاه منتظر یک رخداد میماند، که درک آن سخت و دشوار است. بنابراین مجبوریم برای روشن شدن موضوع آن را مبسوط تر توضیح دهیم، هرچند از این کار یک تجربه مثبت کسب کردیم. برخلاف این مورد رخدادهای میانی تحریک شده برای سطح ۱ بسیار پیچیده هستند (به جز رخداد ساده).

ما برای سطح ۱ تنها یک جزء از رخدادها را مجاز میدانیم:

رخدادهای ساده به عنوان رخدادهای ابتدایی، میانی و انتهایی مجاز هستند.

رخداد میانی برای نشانه گذاری حالتی مناسب است که فرایند در حین اجرا به آن میرسد.

اینچنین حالتی توسط مسئولین فرایند توضیح داده میشود تا مراحل مهم را تعریف کنند و انتظارشان از رصد پیشرفت فرایند را تعیین کنند.

در شکل زیر برای فرآیند استخدام دو مرحله مهم به عنوان نمونه تعریف شده است.

1.  طبیعتاً در سطح ۱ بخاطر واضح بودن فرایند در موقعیتی هستیم که در پس هر قدم یک مرحله مهم را نیز تعریف کنیم. اما بهتر است در نمایش، از این مورد چشم پوشی کرد تا باعث پیچیدگی مدل نشویم.
2. خبرها و زمانها در سطح ۱ به عنوان رخدادهای آغازین و میانی در سطح ۱ اجازه داده میشوند، زیرا به خاطر نمادهایی که دارند تقریباً واضح هستند.

رخداد شرطی برای تشخیص در نگاه اول گاهی دشوار است.

استفاده از آن در سطح ۱ بسیار کمک کننده است، زیرا مسئولین فرایند خیلی مایل هستند تا در نگاه اول دریابند که کدام یک از شرایط میتوانند یک فرایند را ایجاد کنند یا چه موقع اجرای فرایند لازم و ضروری است. یک مثال کلاسیک در این مورد فرایند اعلان موقعیت شغلی است که در آن به محض اینکه حجم کارها از یک مقدار مشخص بیشتر میشود، فوراً این فرایند شروع میشود. لذا این رخداد شرطی را در مجموع نمادها برای سطح ۱ قرار دادیم و به نسبت از آن نیز استفاده میکنیم. در اصل تلاش میکنیم که هر شروع فرایند را متنوع سازی کنیم، یا همچنین به عنوان رخداد خبری، زمانی یا شرطی مدلسازی کنیم.

✔ این کار را تقریبا همیشه انجام میدهیم، لذا وقتیکه هیچ کدام از رخدادها مطابقت نکند، بررسی میکنیم که آیا ما شروع فرایند را در مدل درست انتخاب کرده ایم و یا اینکه الگوی انتخاب شده برای فرایند مناسب است یا اینکه بررسی میکنیم که آیا این رخداد در زمان جلوتر یا عقب تری نمیبایست شروع شود.

✔ در مواردی نیز استثنایی پیش میآید که ما در سطح ۱ یک رخداد آغازین از نوع «ساده» را مدلسازی کنیم.

زمانی که یک زیر فرایند را مدلسازی میکنیم، رخداد آغازین ساده طبیعتاً برای تصحیح ساختار ضروری است، زیرا یک زیر فرایند همیشه توسط فرایند بالادستی خود میتواند آغاز شود.

✔ رخدادهای میانی نیز میتوانند به فعالیتها و زیر فرایندها متصل شوند.

✔ اما در سطح ۱ از این مورد اجتناب کنید، زیرا یک جریان استثناء را بررسی میکند درحالیکه ما میخواهیم یک جریان استاندارد را تعیین کنیم.

✔ دروازه رخداد محور نیز بنا به دلایل مشابه از مجموعه نمادهای مورد استفاده در سطح ۱ کنار گذاشتیم.

✔ زیرا واکنش به رخدادهای متفاوت یک جریان با جزئیات زیاد را ترسیم میکند که برای نمایش یک فرایند در سطح پایه ای مرتبط به نظر نمیرسد.

مصنوعات

توضیحات و نکات نیز در سطح ۱ اجازه داده میشوند و از آنها بسیار استفاده میکنیم. گروه بندی کردن نیز به علت قابل فهم بودن آن در سطح ۱ استفاده میشود. اما این مورد کمتر اتفاق میافتد، زیرا مدل ما در این سطح بدون استفاده از آن نیز کاملا واضح هست. لذا تحت شرایطی بهتر است که از این نماد به علت کم حجم تر کردن نمادهای مورد استفاده در این سطح چشم پوشی کنیم.

حتی ما این تجربه را داشته ایم که مدلسازان کم تجربه گروه سازی را با زیر فرایندهای باز شده اشتباه گرفته اند. اشیاء اطلاعاتی میتوانند از یک طرف باعث زیادتر شدن نمادهای به کار رفته در مدل شوند و از طرف دیگر میتوانند دو چیز را که در سطح ۱ به شدت مورد توجه قرار میگیرد را نشان دهند:

1.  پارامترهای ورودی و خروجی مرکزی یک فرایند و یا زیر فرایند
2.  نوع ارتباطات بین مشارکت کنندگان در فرایند

مورد دوم طبیعتاً در تخصص جریان‌های خبری میباشد. اما از آنجاییکه در سطح ،۱ همانطور که قبلا نشان داده شد، از بکارگیری چندین مجموعه و جریانهای خبری چشم پوشی میکنیم، لذا در این حالت از اشیاء اطلاعاتی استفاده میکنیم.

✔ یادآوری ها را میتوانیم با استفاده از اشیاء خبری مدلسازی نماییم، که آنها را از طریق نشانه ها به توالی جریانهای بین فعالیتها متصل مینماییم. شکل زیر را مشاهده نمایید.

داده‌های ورودی و خروجی مرکزی را نیز بر طبق عادت به توالی جریان بین رخداد آغازین و اولین فعالیت فرایند و یا بین آخرین فعالیت و رخداد پایانی متصل مینماییم.

این کار کاملا صحیح نیست، زیرا خروجی به رخداد پایانی انتقال داده نمیشود اما در سطح ۱ کاملا مشخص و قابل درک است.

پنجمین  جلسه از دوره “نحوه مدلسازی فرآیندها” به پایان رسید. از اینکه تا به اینجای کار با ما همراه بودید، سپاسگزاریم.

برای راحتی دسترسی شما به سری مطالب آموزش مدلسازی فرایند دز سایت آکادمی فراگستر، سعی میکنیم هر جلسه را در قالب یک فایل pdf در انتهای آن ارائه کنیم تا اگر دوستانی در زمان آموزش نتوانستند مطالب را دنبال کنند، بصورت مجتمع و یکجا مطالب را مطالعه کنند.

دانلود pdf آموزشی جلسه پنجم

———————————————————————————————————————————————————————————————————–

آندسته از دوستانی که علاقه مند به دریافت این آموزش‌ها از طریق گوشی موبایل خود هستند میتوانند از طریق کانال تلگرام آکادمی BPM این آموزش‌ها را دنبال کنند.